Her ticari fikrin ticarileşmesinde başarıyı etkileyen onlarca faktör var ise hukuki püf
noktalara baştan dikkat edilmesi de bu faktörlerden biridir.
Fikirden Ticarileşmeye Adım Atarken Hukuki Yapıyı Kurmak
Projenizin gerçekleştirilmesinde yani fikrin ticarileştirilmesinde, hukuki bir kimliği
olması ve vergi kaydı olması zorunludur. Ancak dijital teknolojilere dayalı işler
özellikle web üzerinden yapılacak ticaret işin tutup tutmayacağı konusunda çok fazla
belirsizlik ve risk içerir. İşin başından riske atacak fazla sermayeniz yoksa bile
ticarileştirmeyi geciktirmeyin, deneme mahiyetindeki faaliyetlerde eğer fatura
kesilmesi gerekiyorsa şahsi adınıza vergi kaydı açtırıp belli bir süre faaliyet
sonrasında şirket kurmaya karar verebilirsiniz.
Bu süreçte zaman kazanarak önünüzü daha fazla görürsünüz ve işin tutacağı öngörüsü
sağlam ise şirket yatırımınız daha rahat yaparsınız. Hemen hemen tüm dijital
girişimlerde başarı kazanılırsa olası büyüme çok hızlı gerçekleştiğinden genelde yeni
ortaklıklar yoluyla sermaye artışı gerçekleştirilmektedir. Eğer siz de bu şekilde bir
büyüme öngörüsü içinde iseniz ticaret şirketinizi Anonim Şirket olarak kurmanız
uzun vadeli olarak çeşitli avantajlar sağlayacaktır.
Piyasaya çıkmadan önce alınacak ilk tedbirler
Özellikle web üzerinden yapılacak iş fikirlerinde tüm girişimcilerin aradığı “yepyeni
bir iş fikri”dir. Bu arayış ister istemez yeni bir faaliyet veya inovasyon gerektirir.
Dolayısıyla bu yenilik arayışında işe başlamadan önce iş fikri ve ticari modelinizin
herhangi bir kamu hukuku ihlali taşımadığından, başkalarının ticari haklarını ihlal
edip etmediğinden emin olun. Gelenekselleşmiş bir ticari faaliyette hiç olmayan
hukuki riskler ilk kez denenecek bir girişimde karşınıza çıkmasın diye bu araştırma
çok önemlidir.
Kendi ticari haklarınızı korumak için önceden alınması gereken tedbirler var mı, bunu
hukuken inceleyin. Çoğu kez girişimciler sadece alan adı sorgulaması yaparak ileride
muazzam umutlar bağlayacakları iş fikirlerine isim koyarlar. Oysa seçeceğiniz marka
veya alan adlarında sadece alınabilir olma değil. Marka olarak adınıza tescil edilebilir
olup olmadığının sorgulanması gereklidir. Başkası adına tescilli bir markanın alan
adını alabilseniz dahi bu durum ileride haksız rekabet iddiasıyla bütün işinizi
bozabilecek bir risk taşımaktadır.
Ticarileşmesi Sonrası Doğru Hukuki İşleyiş
Şirketiniz finansal tabloları ve karlılığı ne kadar iyi olursa olsun süreçlerinizdeki
hukuki riskler yatırım alma sürecinizdeki due diligence (değerleme amaçlı detaylı
inceleme)’de ortaya çıkar. Kurumsal yatırımcılar ticari motivasyonları ne kadar güçlü
olursa olsun iş süreçlerinizdeki hukuki riskleri kontrol ederek yatırım kararı verirler.
İş süreçlerinizdeki tedarik şartlarından, müşterilerle mal veya hizmet alışverişine
kadar tüm sözleşmelerinizin hukukiliği ve haklarınızın ne kadar garanti altında olduğu
önemlidir. Baştan düzgün hazırlanmış olduklarından ve gerektiği gibi
kullanıldıklarından emin olun.
Sorumluluk Sınırları Koyun
Ticari faaliyetlerini özellikle web tabanlı yürütüyorsanız haksız ve kötü niyetli
taleplere ve olası kullanımlara da açıksınız demektir.
Ticari faaliyetinizin sınırlarını açıkça belirleyerek, mal veya hizmet sunumuzun hangi
kapsamda ve ne amaçla yapıldığı, nelere izin verilip nelerin yasaklandığını kesin
olarak belirleyip internet sitenizde ilan edin. Sorumluluk sınırlarınızı kesin olarak
belirleyin ve online erişimlerde kullanıcıların online onay butonu ile Kabul etmelerini
sağlayın. Tüm sözleşmelerinizde maksimum sorumluluklarınızı siz belirleyin.
Yatırım Alma ve Büyüme
Kurumsal yatırımcılardan yatırım alarak şirketinizi büyüttü iseniz, bundan sonraki
karar alma süreçlerinde kurumsal düşünmeye kendinizi alıştırın. Belli ölçüde esneklik
kaybı ve hızlı hareket etme yeteneği kaybolsa da ortakların sürdürülebilir bir ilişki
yürütmeleri karar alma süreçlerinde ortaklar arası menfaat çatışması olmaması ve
şeffaflığa bağlıdır. Büyüme süreçlerindeki şirketlerde yatırımcılar ile ilişkiler
konusunda geçmiş tecrübelerden yararlanarak genel bilginizi artırın. Çok basit sorular
ile büyük hukuki riskleri önceden fark ederek önlem almak konusunda alışkanlık
geliştirebilirsiniz.